Venerdì, 08 Ottobre 2021 - 12:18 Comunicato 2807

Traduzione in mòcheno
Bos za tea’ keing s bècksln van klima ont aupasn en de pèrng, de bichtekaitn va de Eusalp

Sèll as s ist vourtschbunnen kemmen va de autonome Provinz va Trea’t ver de presidenz 2022 zòmm pet Poazn

A kriag as men mu gabingen. S ist sèll zòmmgahenk en de bichtestn vourtschbinnen va de Eusalp – de europeische strategi ver de alpine makroregion – asou abia as de barn kemmen vourtrong va de balsch Presidenz ver en 2022, as bart kemmen regiart zòmm van autonome Provinzn va Trea’t ont va Poazn. Glaim en de zentral òrbetn tschrim asn programm as men tuat paroatn zòmm pet de balschregiar (bos za tea’ keing s bècksln van klima ont de zòmmpintn zbischn de stòttn ont de alpine ont perialpine lander) hòtsn a por as sai’ runt bichte ver en Trentin. En de mitt der zòmmpint zbischbn de stòttn ont de telder, enkeing gea’ en de lait as lem as de pèrng pet platzhilf, pinthilf ont dinsthilf. Envire gea’ pet de zuazoln ver de u’lear ont ver de suach, asou za trong en de insern alpineplatz s peiste pet de hilf van lokalsistem va de u’lear. Der doi der zil oargtschrim van asesor va de u’lear, universitet ont kultur va de Provinz va Trea’t, as hòt toalganommen zòmm pet en südtiroler viarer en diplomatische trèff as hòt se gahòltn en videokonferenz zbischn de franzos president ont der balsch president va Eusalp. An moment ver za griasn der nai bècksl va governance zòmm en òlla de platz as zòmmòrbetn – Eusalp ist eppes zòmmgahòltn va 7 Lander, Osteraich, Balschlont, Fronkraich, Taitschlont, Slovenia, Schbaiz ont Liechtenstein, en gònzn 48 regionen galep va mear abia 80 milionen va lait – ont zòmm petn franzos untersakretare en landerzòmmheng ont en de balsch untersakretaren en sudminister ont en landerzòmmheng.
La località di Roveda/Oachlait in Val dei Mòcheni [ Foto Archivio Istituto Mòcheno/Bersntoler Kulturinstitut]

Bail en trèff, petn kordinament va de Farnesina, der balsch untersakretare hòt padònkt de franzose presidenz ont hòt se kongratuliart petn bill, de kròft ont der korasch van Autonomen Provinzn za glaum au der kuntschòft en an kompliziartn moment, en de beil as ist de pandemi ont as hòt trong en bècksl van presidenzn van Eusalp.

Bail en trèff ist tsòk kemmen as ist a schbara ont a programatischa òrbet, runt bichte ver de zboa Autonome Provinzn. De macroregional zòmmòrbet, hòt tsòk der franzos untersakretare, bart u’nemmen s guatgea’ va de ekologische ont klimatische transizion van Alpn ont alura der hòt versichert a groasa hilf en de Balsch presidenz, ont hòt tsòk za sai’ oa’ne pet de dinger za tea’.

Vour en trentiner provinzal asesor hòt klòfft der president va de Autonome Provinz va Poazn. De balsch presidenz, hòt er derklort, vinnt se en an kraizmoment. S rif va de pandemi, s u'vòngen van europeische Grea' Deal ont van ecologische bècksl, de bèrtn as sai’ noch za kemmen van stòttplan ver en bidernemmen sai’ òlla moglechkaitn. De hauptsòch ist za gem omport en bècksl van better as de pèrng. Ver za tea' eppas miast men schaung za prauchen minder energi, ont mear energi as men kònnt bider prauchen.

Der Trentin ist oa'ne pet de doin beirter, der tuat schecket glam en de òrbet as hòt za tea' de balsch presidenz van Eusalp ont en de omportn gem. S ist unterstraicht kemmen, as Trea't ont Poazn de barn zòmmòrbetn no ont no ver za tea' an pestn.

Ibersetz gamòcht van Sprochtirl va de Tolgamoa'schòft Hoa Valzegu' ont Bersntol
(Traduzione a cura dello Sportello linguistico della Comunità Alta Valsugana e Bersntol)

(cdt)


Immagini