Dar trèff von fintzta 28 hoachnach hatt zuargètt in drai vorsitzar zo reda übar in bichtegarstn questiongen boda soin in roatordnung, darzuar izta khent geredet vodar pandemì vo Covid-19 un von vatschini. Ma hatt khött ke in di laüt, haüt, makma darkhennen a groaza muade vor allz ditza. Ma saiten impitet vil von vatschini un est anvétze mochtma bidar åhevan allz vo naügom ombrómm di vatschini rivan nèt un soin nèt genumma. Darzuar soinda regln gåntz åndarst in di drai teritòrie un ditza geat zo sbera atz bia ma mage gian übar in Prènnar un mövarnse in di drai lentar zo macha zèrte arbatn. In Trentino, komunque, hatta no khött dar Fugatti, di sachandarn soin drå zo giana vil pezzar.
Naüge Konventziong un naügar Statùtt
Dòpo in trèff vodar Djunta iztase gevuntet di Versammelung von Euregio o, boda hatt någeschauget bazta iz khent vürgelekk vor a naüga Konventziong un an naüng Statùtt, nå in sèll boda sa iz gest khent vügelekk vo EuregioLab in vorgånnate summar. Vor ditza izta sa gest khent gezoaget dar vorschrif von ekspèrt vo european rècht, Walter Obwexer.
Nå disan vorschrif ågenump, dar nummar von toalnemmar vodar Versammelung bart soin getrakk vo 12 laüt atz 15, nå azpe da bartn auzmachan di gesetz vodar versammelung sèlbart.
’Z mangda khemmen augelekk tèknesche djunte drinn pinn asesör boda zuarstian atz uantzege tème, zo schupfa un zo macha auzmachan di sachandarn in drai vorsitzar.
’Z izta khent vürgelekk a klausel boda khütt ke dar GECT, zo riva aftz soine ziln, mage drauren atz alle di sachandarn boda sa soin kompeténtz von drai teritoriàl govèrne, nå in regln von zboa Lentar.
Di naüng konditziongen von GECT machan auz ke di kamöündarn bartn khemmen inngenump in an “Konsultìf Rat von Euregio” boda bart khemmen implementàrt pinn kamöü feroine (vor in Trentino dar Consiglio delle Autonomie/Consorzio dei Comuni) ma gloabet ke ditza rat bart khemmen augelekk auz pan herbest 2021. Un no: di Djunta bart mang auleng in rat von pürgar un von pürgaren, bada bartn håm rècht innzogeba petitziongen dar Versammelung.
Dar bege iz dar sèll azta, vorda auz soin 6 månat, dise briavan sain ågenump von natzionàl autoritét. Ditza bart zuargem in Euregio o åzonemmase in summar boda khint.
Vornaügarn di istitutziong un implementàrn pezzar di prodjèkte.
“haür di Istitutziong Euregio vairt di zen djar. Durch dar varnaügom von Statùtt, machpar pazzan pezzar in Euregio afte arbat bodaz paitet in di zen djar boda khemmen – håmda khött di drai vorsitzar – Bar soin drå zo organizara in Euregio zoa azta in di djar boda khemmen makma machan di prodjèkte bahemmegar un pezzar ditza zoa azta di laüt o höarn ke dar Euregio hatt an vèrt vor se o”.
Innemmen di pürgar, di kamöündar un sterchan di parlaméntn elédjart, soinz drai sachandarn gehaltet gåntz bichte. “Haltante kunt von motto vodar tirolar vorsitz “Du pist toal vo ditza” soinda khent nidargelekk di konditziongen zo arbata no sterchar un no pezzar zbisnen in drai lentar von Euregio” asó hatta no khött dar haupmånn von Tirol, Platter. Dar untarschrib von naüng statütt bartze haltn in Tage von Tirol drinn in european Forum vo Alpbach. In daz earst halbe djar barta khemmen någeschauget allz daz sèll boda bèkslt saiz von Beleschlånt, saiz von Österraich.
Naüge åmt vor informatziongen un Koordinamént atz Innsbruck o.
Von månat von Madjo vort barta soin a naügez åmt vor Informatziong un Koordinamént atz Innsbruck, boda bart zuargem z’soina nempar in pürgar un in pürgaren. “Pittnan platz vor di auzlegom in earde piåno von haus Menardi in Wilhelm-Greil-Straße, vorspar in pürgar un in pürgaren zo khenna mearar bazta dar Euregio hatt zo opfra” hatta khött dar Platter. Di multimediàl auzlegom bart soin hèrta vornaügart zo nemma inn hèrta mearar interesåntege argoméntn übar in Euregio. Di auzlegom “Stòrdja von Euregio” ("Geschichte der Europaregion") bart åhevan in långez boda khint. Auz pan summar barta nåkhemmen di auzlegom boda ågeat in djar von musee, ka herbest an åndra boda ågeat in tèma “Lavin Bericht Euregio”.
’Z åmt vor Informatziong un Koordinamént vo Tria, anvétze, bart åhevan z’arbata, azpe ma sa hatt khött, ka herbest balda bart bèksln di vorsitz. “Darzuar in schümma setz in Waaghaus vo Poatzan, est pinn zboa naüng vorpöst dar Euregio mage pezzar khemmen gesek in di lentar von Tirol un von Trentino o”, håmda khött di drai vorsitzar.
Djar von Musee von Euregio
Vor lest dar haupmånn von Tirol un di vorsitzar von Autónome Provintzàn vo Poatzan un Tria håm gemak drauren atz bia ma sait gelekk haüt vorz Djar von Musee von Euregio. ’Z izta khent vürgestèllt offezotüana vor in månat vo madjo 2021 un 60 musee, vo alln drai in lentar, bartn nemmen toal in prodjèkt.
Pildar un intervista in Fugatti von Prèss Åmt:
Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene
(Traduzione a cura dello Sportello linguistico della Magnifica Comunità degli Altipiani Cimbri)
